Blog

Μαζεύτηκαν σύννεφα γύρω από την οικονομία

Όσες επιχειρήσεις άντεξαν μέσα στην πανδημία, μπορεί να κλείσουν τώρα που ο αριθμός από νέα κρούσματα δηλοί πως είμαστε για τα καλά στο 4o κύμα; Τα Χριστούγεννα θα δείξουν, και δεν είναι μακριά. Ωστόσο, ακόμη και αν κάνουμε γιορτές φέτος, η πραγματικότητα είναι πως επικρατούν συνθήκες «τέλειας καταιγίδας» εκεί έξω, και δεν είναι μόνο για την πανδημία που πρέπει να ανησυχούμε. Ο στασιμοπληθωρισμός και οι γεωπολιτικές εντάσεις θα αρκούσαν και θα περίσσευαν για να χάσουμε τον ύπνο μας.

Η πανδημία με την covid-19, είναι αναμφίβολα το επίκεντρο της προσοχής και ο οδηγός των οικονομικών εξελίξεων. Η επιστροφή σε lockdown και σε περιοριστικά μέτρα είναι πολύ ανησυχητική. Όχι απλά γιατί καταγράφονται σημαντικές αντιδράσεις εκεί που αυτά επέστρεψαν, αλλά γιατί η οικονομία δεν αντέχει ένα νέο κλείσιμο. Οι επιχειρήσεις, ακόμη προσπαθούν να βρουν τον βηματισμό τους, αρκετές θα έλεγες πως χτυπάνε τα ρέστα τους αυτές τις μέρες. Το λουκέτο, τώρα ή αργότερα, που σημαίνει πως δεν θα κάνουμε και φέτος Χριστούγεννα, είναι κάτι που δεν θέλουν ούτε να σκέφτονται οι επιχειρήσεις.

Δεν θα είναι εύκολο να παραμείνουν και ανοικτες. Αυτές τις μέρες δεν καταγράφονται σημαντικές αυξήσεις στους θανάτους αλλά δυστυχώς η ψυχρή λογική λέει πως είναι θέμα ημερών να ακολουθήσουν. Ήδη στην Ελλάδα, ξεπέρασαν τους 100 θανάτους τη μέρα. Αν καταγράψουμε και εμείς ρεκόρ σε θανάτους, το ανθρώπινο κόστος θα είναι ανυπολόγιστο, η οικονομία θα κλείσει σε κομβικό σημείο για άλλη μια φορά. Μόνο που αυτή τη φορά τα πράγματα θα είναι πολύ πιο δύσκολα για όλους.

Λίγοι φαίνεται πως αντιλαμβάνονται το γεγονός ότι η οικονομικές δυνατότητες του κράτους έχουν εξαντληθεί, πως τα χρήματα που περισσεύουν πρέπει να πάνε σε αναπτυξιακά έργα, ή απλά δεν θα πάρει μπρος η οικονομία. Πως αν κλείσει η οικονομία, η κυβέρνηση θα πρέπει να αποφασίσει αν θα κάνει ανάπτυξη, ή περικοπές στους μισθούς σε προεκλογική περίοδο. Πρόκειται για καταστροφική συνταγή την ώρα μάλιστα, που γενικά το κρατικό χρήμα φαίνεται να τελειώνει και σε άλλα κράτη της ΕΕ. Την ώρα που υπάρχει και πίεση στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για να «μαζέψει» την επεκτατική πολιτική που ακολουθεί και τα μηδενικά επιτόκια, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να συγκρατηθεί ο πληθωρισμός που καλπάζει.

Στην ΕΚΤ και αλλού, οι οικονομολόγοι παραμένουν αισιόδοξοι πως το φαινόμενο του πληθωρισμού θα είναι παροδικό. Δεν είμαι σε θέση να αμφισβητήσω τις εκτιμήσεις τους, ωστόσο αυτό που θα πρέπει να προσέξουμε είναι το τι γίνεται μέχρι να δικαιωθούν. Αντέχει η Κύπρος την αβεβαιότητα που προκαλούν οι αυξημένες τιμές, μπορούν οι κυπριακές επιχειρήσεις να απορροφήσουν στον ίδιο βαθμό με τις γαλλικές ή γερμανικές επιχειρήσεις το κόστος που έρχεται να προστεθεί; Η απάντηση είναι πως όχι. Από το “θα ξεφουσκώσει ο πληθωρισμός” αρχές του 2022, φτάσαμε στο τέλος του 2022 και νομίζω πως σύντομα η συζήτηση θα είναι για το 2023. Άνοδος των επιτοκίων θα τελείωνε το αρνητικό επιτόκιο που δανείζονται πολλά κράτη της ευρωζώνης. Πού όμως θα πάει το κόστος για κράτη του Νότου, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία και συνεπώς της Κύπρου, είναι κάτι που θα πρέπει να περιμένουμε να μάθουμε με αγωνία.

Τέλος, τις τελευταίες εβδομάδες πέρασε απαρατήρητο στην Κύπρο το γεγονός πως οι γεωπολιτικές ισορροπίες μοιάζουν να αλλάζουν ραγδαία. Τα δημοσιεύματα ότι η Κίνα πραγματοποίησε μια δεύτερη δοκιμή υπερηχητικού πυραύλου, ικανού να μεταφέρει πυρηνική κεφαλή σε τροχιά, και πως η Ρωσία θα μπορούσε να εισβάλει στην Ουκρανία, είναι θέματα που πρέπει να παρακολουθούμε. Στην καλύτερη, απλά θα τρομάξουν τις αγορές, θα βρεθούν Ρώσοι και Κινέζοι πελάτες των κυπριακών επιχειρήσεων στη λίστα με τις κυρώσεις και θα ψαχνόμαστε. Στην χειρότερη, θα μπορούσε να τιναχθεί ο πλανήτης στον αέρα και κάπου στη μέση, ένα θερμό επεισόδιο θα τελείωνε πρόωρα τις όποιες ελπίδες για ανάπτυξη. Είναι για αυτό που θα πρέπει να λειτουργήσουμε με σοβαρότητα και προνοητικότητα τους επόμενους μήνες, γιατί πολλά μπορούν να πάνε λάθος.

Πηγή: https://limassol-today.com/mazeftikan-sinefa-giro-apo-tin-oikonomia/?fbclid=IwAR30sA8-tIIY9pGSHlM1oQkXcTp-XHPvR7tYnajk4Uq0pLcuTAqNlu2IETg