Το ταμιευτήριο που βάζαμε στο δημοτικό κάθε Δευτέρα πρωί, ήταν η πρώτη χρηματοοικονομική εκπαίδευση, που γενιές Κυπρίων λάμβαναν για χρόνια. Ωστόσο, ήταν πάντα η συζήτηση γύρω από το τραπέζι, για τα οικονομικά της οικογένειας και τα όχι σε παράλογες απαιτήσεις, που σφυρηλάτησαν τα κουμάντα των νοικοκυριών. Ο οικογενειακός κουκουμάς και οι κρατικές ομολογίες που παιδιά λάμβαναν ως χριστουγεννιάτικο δώρο από τους παππούδες ή οι τραπεζικές μετοχές και οι χρυσές λίρες, για τους πιο προνομιούχους, ήταν πολύτιμα μαθήματα για τα παιδιά και υπενθύμιση σωστής διαχείρισης για τους μεγάλους. Τα λίγα, μπορέσαμε να τα διαχειριστούμε σωστά. Τραγική ειρωνεία, πως στα πολλά φτωχύναμε. Η καταναλωτική κουλτούρα, η εύκολη πρόσβαση στην πίστωση και η υπεροψία πως τίποτα δεν μπορεί να πάει στραβά ή το μότο ζούμε δίχως να υπάρχει αύριο, διέγραψαν από τη συλλογική μας μνήμη τις αρχές τις διαχείρισης των χρημάτων.
Παρά ήταν βολική η σκέψη, πως το κραχ του Χρηματιστηρίου στις απαρχές του 21ου αιώνα, ήταν μια παρένθεση. Να ήταν άραγε η αυτοπεποίθηση, από την ένταξη της χώρας στην ΕΕ το 2004 και η ραγδαία ανάπτυξη που για δεκαετίες κατέγραφε η κυπριακή οικονομία, αυτό που μας εμπόδισε να δούμε, το τι θα ακολουθούσε; Κινδυνεύσαμε το 2013 να γίνουμε η «Σομαλία» της Ευρώπης και έκτοτε έχουμε αναδειχθεί σε μόνιμους διαχειριστές κρίσεων. Είτε αυτό πρόκειται για τα οικονομικά του κράτους, για τις προβληματικές τράπεζες ή σε ατομικό επίπεδο με τα υπερδανεισμένα νοικοκυριά και τις συντάξεις, που δεν αρκούν για να διατηρήσουν το βιοτικό μας επίπεδο. Τώρα, καλούμαστε να διαχειριστούμε τις υγειονομικές αλλά και τις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας του κορωνοϊού. Τώρα, περισσότερο από ποτέ, θα πρέπει να έχουμε τη γνώση της οικονομικής διαχείρισης, των δικών μας οικονομικών πραγματικοτήτων. Είναι γι’ αυτό που γεννήθηκε το podcast «Κουμάντο στην τσέπη σου», που θα φιλοξενηθεί στην ιστοσελίδα της εφημερίδας του «Πολίτη» από τον Δεκέμβριο.
Το podcast «Κουμάντο στην τσέπη σου», το δημιούργησα μαζί με την Κλεοπάτρα Κιττή, και φιλοδοξούμε να απαντήσουμε στα ερωτήματα για τη διαχείριση των χρημάτων και των περιουσιακών σας στοιχείων, αλλά και να σας προβληματίσουμε ως προς τις αποφάσεις που καλείστε να λάβετε. Τι πρέπει να ξέρετε για το χρέος, πότε αυτό είναι ωφέλιμο και πότε θα πρέπει να δράσετε πριν αυτό εξελιχθεί σε δυσβάσταχτο βραχνά; Πώς εξασφαλίζεται ένα αξιοπρεπές επίπεδο ζωής, μετά τη συνταξιοδότηση και πώς δημιουργείται το δικό σας, ατομικό ή οικογενειακό μαξιλαράκι, για τις μέρες που τίποτα δεν πάει καλά; Πώς τα λεφτά σας δημιουργούν πλούτο και γιατί ο πρώτος που πρέπει πάντα να πληρώνετε, θα πρέπει να είναι ο ίδιός σας ο εαυτός; Ποιες είναι αυτές οι μικρές απλές τακτικές που μπορείτε να χρησιμοποιείτε για να λέτε στα χρήματά σας πού να πάνε και όχι να «τρέχετε», πίσω από τα έξοδα;
Δεν πρόκειται να σας δώσουμε επενδυτικές συμβουλές, αλλά αυτό που φιλοδοξούμε, είναι να σας παραθέσουμε τις επιλογές που υπάρχουν εκεί έξω και με τη βοήθεια ειδικών, από τον επιχειρηματικό και ακαδημαϊκό κόσμο, σας τις επεξηγήσουμε. Θέλουμε να μεταφέρουμε δηλαδή τη συζήτηση του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού που έχει ξεκινήσει στην Ευρώπη, και στο δικό σπίτι, στο κοινό της Κύπρου, που τόσο πολύ το έχει ανάγκη. Ιδιαίτερα τώρα που η πανδημία και οι περιορισμοί που τη συνοδεύουν κτυπούν τα εισοδήματα. Σήμερα που και το τελευταίο ευρώ στην τσέπη έχει τη δική του σημασία και που αύριο, επιχειρήσεις και νοικοκυριά θα κληθούν να λάβουν γενναίες αποφάσεις, η γνώση και η σωστή πληροφόρηση, είναι το σημαντικότερο εφόδιο, που μπορεί να έχει μια κοινωνία.
*Η Κλεοπάτρα Κιττή είναι η δημιουργός της πλατφόρμας «Queens of Money», η οποία διοργανώνει δωρεάν σεμινάρια που στόχο έχουν να δώσουν τα εφόδια στους συμμετέχοντες, ώστε αυτοί να είναι σε θέση να λάβουν τις σωστές χρηματοοικονομικές αποφάσεις.
