Στην ομώνυμη ταινία της δεκαετίας του ’60, ο Κώστας Βουτσάς μπλέκεται σε κωμικές περιπέτειες προσποιούμενος έναν πλούσιο Άραβα πρίγκιπα. Στις μέρες μας, πολλοί από μας έχουν βρεθεί μπλεγμένοι κάνοντας ζωές πέρα από τα όριά τους. Αν με τον Κώστα Βουτσά γελάσαμε, με τον Κώστα, τη Μαρία και τον Γιάννη κανείς δεν μπορείς ούτε να χαμογελάσει. Πρόκειται για χρηματοοικονομικές και κοινωνικές τραγωδίες, για καρικατούρες πλουσίων που καταναλώνουν όσα κερδίζουν και παρά τα μεγάλα εισοδήματα που μπορεί να έχουν κινδυνεύουν με φτωχοποίηση. Είναι γι’ αυτό που στο επεισόδιο 14 στο podcast «Κουμάντο στην τσέπη σου» επιλέξαμε με την Κλεοπάτρα Κιττή να διαχωρίσουμε της έννοιες πλούσιος και εύπορος, που τόσο πολύ τις έχουμε μπερδέψει στο μυαλό μας. Ακούστε το podcast από την ιστοσελίδα του «Πολίτη», που είναι χορηγός επικοινωνίας, από τη δική του ιστοσελίδα στο https://www.koumanto.com/ ή από όπου αλλού ακούτε podcast.
Σε άλλες εποχές ξεχώριζες τον πλούσιο από τον φτωχό από το αυτοκίνητό του. Το μεγάλο σπίτι και τα ακριβά ρούχα καθρέφτιζαν την περιουσία που κουβαλάς και τον τραπεζικό σου λογαριασμό. Στις μέρες μας όμως αυτά που παλιά ζύγιζαν το πορτοφόλι σου σημαίνουν διαφορετικά πράγματα. Μεγάλα σπίτια σχεδόν πάντα σημαίνουν μεγάλο στεγαστικό χρέος και ακριβά αυτοκίνητα καταναλωτικό χρέος. Ρούχα πολυτελείας και εξεζητημένες διακοπές για πολλούς μεταφράζονται σε παρατράβηγμα κάρτας και δανεισμό με υψηλό επιτόκιο. Δηλαδή μπορεί να είσαι πλούσιος αλλά να μην είσαι εύπορος. Το να είσαι εύπορος σημαίνει ότι κρατάς τον δανεισμό σου εντός ελέγχου. Αποφεύγεις τον ακριβό δανεισμό ή όταν πρέπει να τον χρησιμοποιήσεις τον αποπληρώνεις πρώτο και όσο πιο σύντομα μπορείς, ακόμη και με στερήσεις. Αυτό είναι κάτι που δυστυχώς έμαθαν με τον κακό τρόπο αρκετοί που για πολλά χρόνια έκαναν «ζωάρες» με τις πιστωτικές τους κάρτες ή ακόμη χειρότερα όσοι τους είχαν εγγυηθεί και τώρα πληρώνουν για τη μεγάλη ζωή που άλλοι έζησαν.
«Πλούσιοι επτώχευσαν και επείνασαν», λέει ένας ψαλμός της ορθοδοξίας. Οι εύποροι ποτέ, προσθέτουμε εμείς στο podcast, που διαχωρίζει τους πλούσιους από τους εύπορους. Το να είσαι εύπορος σημαίνει πως έχεις προνοήσει και για τις μέρες που τίποτα δεν θα πηγαίνει καλά. Πως έχεις φροντίσει να αποταμιεύεις ένα 10%-15% των εισοδημάτων σου και πως έχεις ρευστά διαθέσιμα για να έχεις τακτοποιημένες τις υποχρεώσεις σου για έξι με εννιά μήνες χωρίς εισόδημα. Πως αν χάσεις τη δουλειά σου σήμερα, όπως έχει συμβεί σε αρκετούς λόγω πανδημίας, έχεις φροντίσει από πριν να έχεις από αλλού ένα μικρό εισόδημα για να συντηρηθείς και να μην βρεθείς στο έλεος του κράτους. Να μην πανικοβάλλεσαι από την καθυστέρηση της καταβολής του απεργιακού σου επιδόματος. Να μην παθαίνεις κρίσεις πανικού στη συνειδητοποίηση πως αυτό εξαντλείται στους έξι μήνες και πως ακόμη το παζάρι δεν έχει ανοίξει ή πως δεν δικαιούσαι το έξτρα επίδομα που τώρα δίνει το κράτος για μερικές μέρες επιπλέων εργασίας. Πως έχεις τον χρόνο, τι μεγάλη πολυτέλεια πραγματικά, να αντέξεις εκτός εργασιακού περιβάλλοντος για αρκετό καιρό ώστε να είσαι σε θέση να διαπραγματευτείς την επόμενή σου εργασία με τους όρους που εσύ θέλεις και όχι υπό την πίεση της φτωχοποίησης και της εξαθλίωσης.
Αυτά θέλουν πλάνο και προγραμματισμό. Αυτά όμως είναι πρωτίστως θέμα κουλτούρας και νοοτροπίας και αυτό είναι κάτι που απουσιάζει. Μιας νοοτροπίας που στο κέντρο της έχει την αποταμίευση, την επένδυση και την εξοικονόμηση και όχι την κατανάλωση και τα «αππώματα». Γνώσεις που οι ανάγκες τις είχαν επιβάλει σε άλλες εποχές και που χάθηκαν μέσα από την ψευδαίσθηση πως τίποτα δεν μπορεί να πάει στραβά, που δημιούργησε η ξέφρενη οικονομική ανάπτυξη των προηγούμενων δεκαετιών. Είναι γι’ αυτό που πρέπει να στηριχθεί η δουλειά της ad hoc επιτροπής για τη διαμόρφωση Εθνικής Στρατηγικής για την προώθηση του Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού και της Χρηματοοικονομικής Παιδείας στην Κύπρο που άρχισε τη βδομάδα που μας πέρασε. Είναι γι’ αυτό που ευχαριστούμε όσους από εσάς στηρίζετε το «Κουμάντο στην τσέπη σου», την εφημερίδα «Πολίτης», είναι χορηγός επικοινωνίας, και το Δικηγορικό Γραφείο Antoniou McCollum & Co για τη στήριξή του.
Πηγή: https://politis.com.cy/politis-news/oikonomia/eisai-enas-xypolitos-prigkips/
